Vraag is of het nieuwe stimuleringsbeleid van de Europese Centrale Bank zoden aan de dijk zet, zolang Duitsland het opkopen van staatsobligaties blokkeert. Analist Arne Petimezas van AFS Group legt uit.
1.ECB-president Draghi heeft gisteren een hele duidelijke doelstelling aangekondigd: de balans van de centrale bank moet terug naar het niveau van begin 2012. Vanaf maart 2013 had de balans een omvang van ruwweg 3 biljoen euro. De balans zou nu nog maar een omvang hebben van ongeveer 1,7 biljoen euro hebben, als banken de nog resterende langlopende leningen in een keer zouden hebben afgelost. Dit impliceert dat de ECB in een ruime schatting 1,3 biljoen euro aan centrale bankreserves (euro’s in de volksmond) kan creëren.
Enerzijds gaat dat gebeuren door banken elk kwartaal tot medio 2016 zo veel mogelijk geld toe te stoppen door middel van zeer goedkope langlopende leningen. Anderzijds gaat de ECB in de markt obligaties kopen die gedekt zijn door verpakte leningen (bedrijfsleningen of hypotheken) en door onderpand gedekte bankobligaties.
De vraag is echter of banken echt zo veel gaan lenen van de ECB en niet gewoon de leningen bij de reguliere herfinancieringsoperaties gaan terugbrengen. Daarnaast kan de ECB ook te veel van een type obligaties kopen, waardoor de markt afsterft.
Bovendien is de vraag of een balans die richting 3 biljoen euro gaat, genoeg is om de economie uit de depressie te krijgen en het risico op deflatie uit te bannen. Zolang de inflatie laag blijft, de werkloosheid hoog, en de economie niet of nauwelijks groeit en in depressie blijft, blijft er druk op de ECB om meer te doen. De markt voor staatsleningen van meer dan 6 biljoen euro is in principe groot genoeg om te betreden voor de centrale bank. Maar helaas kan de ECB vanwege Duitse weerstand geen aankoopprogramma van staatsleningen lanceren.
2.Niet alleen de Europeanen zijn bang dat de economie weer in de ziekenboeg beland. De Japanse regering vreest dat de economie als gevolg van de BTW-verhoging van 1 april weer in een recessie kan gaan belanden. Vanwege de BTW-verhoging kromp de Japanse economie in het tweede kwartaal met 1,7 procent. Vanochtend suggereerde minister van Financiën Taro Aso dat de regering uit voorzorg een fiscaal stimuleringsprogramma kan gaan afkondigen.
3.Voor mensen die van plan zijn een hypotheek af te sluiten is het rentebesluit van de ECB positief, en niet alleen vanwege de renteverlaging. Draghi heeft gezegd dat de ECB ook door hypotheken gedekte obligaties (RMBS) zal kopen. Denktank Brueghel heeft uitgezocht dat er voor meer dan 600 miljard euro aan RMBS uitstaan in de eurozone, en het leeuwendeel is afkomstig uit de eurozone. De aankoop van RMBS betekent dat de prijs van de obligaties stijgt en de effectieve rente daalt. Banken en verzekeraars, die de RMBS samenstellen en verkopen in de markt, kunnen daarom een lagere rentecoupon vragen, en dit voordeel doorberekenen aan hypotheeknemers.
4.De Fransen kunnen hun president niet langer uitstaan. In een peiling van TPS Sofres daalde het aantal Fransen dat positief over hun president naar 13 procent, een nieuw dieptepunt. En de peiling is gehouden vlak voor de publicatie van het boek van Hollandes ex, Valerie Trierweiler, waarin zij wraak neemt op haar ex-partner. Trierweiler rekent in haar memoires zo hard af met Hollande dat zelfs Marine Le Pen, de leider van het rechtse Front National, zei dat het allemaal wel erg ver gaat.
5.Wie profiteert in de VS van het economisch herstel dat in de loop van 2009 begon? Alleen de rijken. Volgens een onderzoek van de Amerikaanse Federal Reserve zagen alleen de 10 procent rijkste huishoudens hun inkomen gecorrigeerd voor inflatie stijgen in de periode 2010-2013. Om precies te zijn ging het om een toename van 2 procent naar 223.200 dollar. De rest van de Amerikanen zag hun inkomen stagneren of zelfs dalen.
Jan modaal in de VS – het mediaan huishoudinkomen – daalde in deze periode met 5 procent. Een reden voor de toegenomen inkomensongelijkheid is het uitblijven van reële loongroei.
Rijkere Amerikanen krijgen daarentegen een groter deel van hun inkomen uit effecten of andere activa, zoals vastgoed. En vanwege het ruime monetaire beleid zijn de prijzen van activa gestegen. Bovendien hebben bedrijven vanwege lage rentestanden dividenden en aandeleninkoopprogramma’s goedkoop kunnen financieren met schulden.
6.Ben van Beurden, de topman van Shell, heeft iets gezegd dat je niet vaak hoort van een topman van een oliereus. Tegen de Wall Street Journal zei Van Beurden dat hij overweegt Shell in te krimpen om het rendement te verhogen. “We kunnen niet ontkennen dat onze rendement laag zijn”, zei Van Beurden tegen de zakenkrant. “We hebben geen doelstelling voor [productie] volume of het inzetten van kapitaal. Wat we willen laten zien is dat we vrije kasstroom kunnen genereren.” Beleggers zijn blij met de plannen van Van Beurden om de investeringen te verlagen en activa te verkopen. Dit jaar is de koers van Shell met bijna 20 procent gestegen, terwijl de Stoxx 600 Olie en Gas index zo’n 6,5 procent heeft gewonnen.
7.Heel opvallend weer, die sterke Duitse macrocijfers vanochtend. Volgens het Duitse statistiekbureau steeg de industriële productie in juli met 1,9 procent ten opzichte van juni, ruimschoots boven de consensusverwachting van plus 0,4 procent en de groei van eveneens 0,4 procent in juni. De cijfers suggereren dat de inzinking van de Duitse economie in het tweede kwartaal van korte duur is.
8.Samsung komt met een gebogen scherm, Apple zet in op speciale draadloze technologie voor onder meer de smartwatch, die later dit jaar wordt geïntroduceerd. Met de draadloze technologie, die ook op de iPHones komt, is het mogelijk om draadloos te betalen voor goederen en diensten via iTunes.
9.Beleggers zijn vandaag winst aan het nemen na de door de ECB opgeklopte rally van donderdag. Desalniettemin zijn de Europese Stoxx 600 en de AEX op weg naar nette weekwinsten van circa anderhalf procent. Zuidelijke landen als Spanje en Italië zien voor alle looptijden de rente dalen.
In de meer veilige landen is vooral de rente bij looptijden korter dan 10 jaar aan het zakken. Voor bijna alle eurolidstaten is de 2-jaars rente zelfs negatief. De euro/dollar is iets aan het opkrabbelen na de afstraffing van gisteren en noteert rond 1,296.
Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl